Tín dụng đen là gì?

1. Khái niệm tín dụng đen

• Hiện nay, không có bất cứ định nghĩa “tín dụng đen” nào là chính thống. Tên gọi “tín dụng đen” xuất phát từ những tín dụng không tốt, xấu ảnh hưởng đến quyền lợi của người dùng nên người ta thêm cứ “đen” vào chữ “tín dụng” mà thôi. Từ đó, bạn có thể hiểu “tín dụng đen” là hình thức cho vay vốn nhưng có lãi suất cao của cá nhân hoặc một tổ chức nào đó. 
• Theo Ngân hàng Nhà nước, tín dụng đen được hiểu là các tổ chức, cá nhân có hoạt động cho vay không được cấp phép của Ngân hàng Nhà nước với lãi suất rất cao so với quy định, hay còn gọi là cho vay nặng lãi. Còn theo cơ quan công an, tín dụng đen có hai biểu hiện chính là lãi suất cắt cổ, gắn với hoạt động của các băng nhóm tội phạm và vi phạm pháp luật.

• Chủ một doanh nghiệp (DN) tại Hà Nội từng vướng vào tín dụng đen, cho biết ban đầu DN vay ngân hàng nhưng có thời điểm do đến hạn mà dòng tiền thanh toán chưa về để trả nợ, hoặc có lúc do ngân hàng giảm dư nợ đột ngột khiến DN ông không xoay được, nên ông đã phải tìm đến tín dụng đen để đảo nợ. Thủ đoạn của chúng là kết nối với ngân hàng để tìm con mồi đang gặp khó như DN của tôi và cho vay đảo nợ. Sau đó, chúng sử dụng nhiều công cụ để ngân hàng giảm tiếp nợ của DN. Từ đó đang nợ ngân hàng, DN tôi vướng vào nợ tín dụng đen.  Sai lầm chết người vì một khi đã vướng vào tín dụng đen thì lãi mẹ đẻ lãi con. Từ đó phải làm nhiều việc để cơ cấu món vay cũng như tính vay tiếp ngân hàng khác để trả nợ ngoài. 10 ngày thu lãi một lần. Mức lãi này tương đương 180%/năm. Chưa kể hằng ngày các chủ nợ o ép và dọa nạt, sáng ép, trưa ép và chiều ép càng khiến chúng tôi không đủ tinh thần mà điều hành DN, không đủ thời gian để tính toán kinh doanh phát triển và bắt đầu rơi vào vòng xoáy vay nợ để trả nợ. 

• Thủ tục cho vay “tín dụng đen” rất đơn giản, nhanh chóng, chỉ cần yêu cầu giấy tờ cá nhân và giấy tờ xe cộ đang sở hữu, thêm vào đó hồ sơ được duyệt rất nhanh chỉ trong vòng 10 phút đến 30 phút mà thôi.
• Hợp đồng đơn giản, thậm chí được thỏa thuận bằng miệng, không có giấy tờ kèm theo.
• Lãi suất rất cao: Từ 100% đến 360%/năm tùy theo số tiền vay mượn.
• Tiền trả chậm sẽ bị xử lý theo luật của bọn tín dụng đen,… hoặc đội chuyên đòi nợ thuê trấn áp rất hung hăng, dữ tợn.
• Chủ cho vay thường là cá nhân hoặc tổ chức mà pháp luật không cấp phép.
• Ma trận” app vay tiền: Ngoài việc vay tiền qua các dịch vụ “tư vấn tài chính” hiện tại người dân còn có thể vay tiền “siêu tốc” thông qua các app (ứng dụng) trên điện thoại sử dụng hệ điều hành Android hoặc iOS

• Khi có nhu cầu vay, người vay cần tìm hiểu rõ thông tin pháp lý của đơn vị cho vay trước khi quyết định nộp hồ sơ vay. Khi trao đổi thông tin với nhân viên tư vấn tín dụng, khách hàng cần hỏi rõ các thông tin của nhân viên tư vấn hoặc yêu cầu nhân viên tư vấn cung cấp hình chụp danh thiếp, tránh tình trạng bị giả mạo đánh cắp thông tin
• App tín dụng đen là hoạt động vi phạm pháp luật, tất nhiên phải chịu sự điều chỉnh của luật pháp; nhưng về mặt chủ quan, Khi có nhu cầu vay tiền nên cảnh giác, đừng bao giờ gỡ khó bằng app tín dụng đen, vướng vào là không còn đường ra.
• Nên tìm hiểu thông tin vay vốn từ các ngân hàng hoặc các website tài chính uy tín có sự đảm bảo của Bộ công thường thì càng tốt.

2. Vay tín chấp có phải là tín dụng đen không?

• Vay tín chấp là hình thức cho vay không cần tài sản đảm bảo, dựa hoàn toàn vào uy tín của cá nhân và công ty đang công tác để phục vụ cho các mục đích cá nhân, có thể là một khoản chi phí cho đám cưới, du lịch hoặc mua hàng tiêu dùng và các khoản cho vay  rất thuận tiện để phục vụ cho tất cả các nhu cầu của bạn. Một khoản vay tín chấp thường dao động từ 10 triệu đồng đến 500 triệu đồng và thời hạn cho vay trả góp linh hoạt từ 12 tháng đến 60 tháng.

Xem thêm lãi suất tiền gửi ngân hàng

• Bạn sẽ được cho phép sử dụng một số tiền trong một khoảng thời gian nhất định. Bạn có thể sử dụng số tiền đó vào bất cứ lúc nào, với điều kiện bạn trả nợ đúng hạn. Bạn chỉ cần phải trả khoản tiền bạn đã sử dụng.
• Bạn có thể sử dụng khoản tiền này bằng cách rút tiền tại máy ATM, hoặc dùng thẻ ATM để thanh toán khi mua sắm.

• Giống nhau: Tín dụng đen và vay tín chấp đều là hình thức vay tiền nhanh, thủ tục nhanh gọn và đơn giản, đáp ứng nhu cầu cần tiền chi tiêu, dùng ngay của khách hàng. 
• Khác nhau:

3. Tình hình tín dụng đen tại Việt Nam hiện nay

• Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, nhu cầu vay vốn của người dân và doanh nghiệp ngày càng gia tăng, trong khi tín dụng chính thức lại chưa thể đáp được nhu cầu vay vốn của các đối tượng, do vậy, hoạt động tín dụng đen vẫn tồn tại và diễn biến ngày càng phức tạp. Đánh giá thực trạng hoạt động tín dụng tại Việt Nam, Ngân hàng Thế giới đã đưa ra nhận định, có khoảng 70% dân số Việt Nam chưa tiếp cận vốn ngân hàng, số doanh nghiệp có khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng chính thức mới chiếm 1/3 tổng số doanh nghiệp, đây là khoảng trống để tín dụng đen tồn tại và phát triển. Đến nay, tín dụng đen đã bùng phát và hoạt động ngầm hoặc công khai trên khắp 63 tỉnh thành trong cả nước. Thực tế cho thấy, tín dụng đen luôn hấp dẫn đối với những đối tượng tội phạm kinh tế. Những người tham gia hoạt động tín dụng đen luôn có xu hướng móc nối với cán bộ ngân hàng để thực hiện các hành vi trục lợi. Thực tế này đã, đang làm nảy sinh vấn đề về rủi ro đạo đức, gây nên những hệ lụy trong lĩnh vực tài chính ngân hàng nếu không được giám sát, kiểm soát chặt chẽ. 
• Tín dụng đen không chỉ gây ra hậu quả nặng nề cho người đi vay mà còn dẫn đến tình trạng người dân thiếu hiểu biết, đưa tiền cho các đối tượng trung gian với mong muốn được trả lãi suất cao nhưng không có gì đảm bảo dẫn đến tình trạng vỡ nợ dây truyền, mất cả vốn lẫn lãi.
• Dự báo thời gian tới, tình hình tín dụng đen xuất hiện nhiều biến tướng phức tạp, để phòng ngừa hạn chế tội phạm liên quan đến tín dụng đen, phải hoàn thiện hệ thống pháp luật, đảm bảo cho công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến tín dụng đen hiệu quả, giải quyết triệt để vấn nạn này

4. Nhà nước có những chính sách nào để hạn chế tín dụng đen

• Để hạn chế và đẩy lùi tín dụng đen, Nhà nước và các cơ quan quản lý cần đẩy mạnh phát triển các loại hình tín dụng chính thống, tăng nguồn cung tín dụng, nới lỏng các điều kiện cho vay. Cùng với đó, nghiên cứu điều chỉnh khung pháp lý, ban hành các điều khoản, chế tài đủ mạnh để răn đe các đối tượng huy động và cho vay tín dụng đen. Trước mắt, cần triển khai một số giải pháp trọng tâm sau:
• Thứ nhất, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các văn bản pháp luật về cơ chế, chính sách tín dụng ngân hàng, các gói, khoản cho vay ưu đãi đến mọi tầng lớp nhân dân.
• Thứ hai, tiếp tục siết chặt công tác kiểm tra phòng  ngừa, đấu tranh xử lý tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động tín dụng đen; tăng cường giám sát các tổ chức tài chính tín dụng, tiệm cầm đồ, các hình thức hụi, họ… có biểu hiện cho vay tín dụng đen.
• Thứ ba, tiếp tục đẩy mạnh việc huy động tối đa nguồn vốn nhàn rỗi trong nhân dân, phát huy tiềm năng, nội lực của nền kinh tế.
• Thứ tư, phát huy vai trò bảo lãnh tín chấp của các cơ quan đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội, hội nghề nghiệp cấp cơ sở trong việc cho vay và thu hồi vốn “tín dụng cấp thiết”.
• Thứ năm, đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ, phát triển các dịch vụ cho vay, thanh toán trực tuyến, gắn với cải cách thủ tục hành chính, đơn giản quy trình, thủ tục vay vốn theo hướng thuận lợi để mọi tầng lớp nhân dân dễ dàng tiếp cận với nguồn vốn vay hợp pháp khi có nhu cầu.
• Thứ sáu, chấp hành nghiêm quy định của Luật Giám định tư pháp và các văn bản hướng dẫn liên quan; đẩy nhanh tiến độ trả lời các yêu cầu của cơ quan điều tra về giám định tài chính, cung cấp thông tin, tài liệu phục vụ điều tra vụ án liên quan đến “tín dụng đen”.